مقدمه: دیابت نوع 2 بیماری شایعی است که طیف گسترده­ای از افراد جامعه را در­بر می­گیرد. پاسخ نامناسب به انواع روش­‌های درمانی این عارضه را به­ صورت یک معضل برای بیماران و گروه ­درمانی در­آورده است. لیزر­درمانی داخل وریدی( Laser Irradiation of Blood ,(ILIBدر درمان بیماری­‌های مختلف از­جمله دیابت مورد استفاده قرار گرفته است. بررسی طیف­‌سنجی مغناطیس هسته ¹HNMR(Nuclear Magnetic Resonance)، رویکرد مناسبی برای تعیین پروفایل متابولیکی نمونه‌­های زیستی با استفاده از تکنیک­‌های غیر تهاجمی برای ارزیابی نشانگرهای متابولیکی می­باشد. با استفاده از علم کمومتریکس می­توان الگوی متابولیتی و تغییرات پس ­از آن را بررسی نمود.

روش بررسی: پس­ از گرفتن رضایت­نامه از 9 فرد مراجعه ­کننده جهت لیزر­درمانی داخل وریدی با نور قرمز در بیمارستان میلاد، نمونۀ خون قبل و بعد­از لیزر­درمانی گرفته شد. لیزر وریدی با استفاده از لیزر نور قرمز، 650 نانومتر، 5/1 میلی­وات، به­ مدت 30 دقیقه و از طریق ورید کوبیتال انجام شد. پس­از جمع­ آوری نمونه­ های خون در لوله­ های هپارینه، پلاسمای خون قبل و بعد از لیزر درمانی، جهت طیف­‌سنجی 1HNMRبا روش spin-echo CPMG((Carr-Purcell-Meibom-Gill به آزمایشگاه مرکزی دانشگاه اصفهان فرستاده ­شد. متابولیت­‌های تغییر­یافته پس­از  ILIBرا می­توان با استفاده از طیف‌­سنجی 1HNMR مورد مطالعه قرار داد و آنالیز طیف­‌ها با  PLS-DAو استفاده از نرم­افزارMATLAB  انجام شد.

با استفاده از نرم­‌افزار ProMetab، 1460 متابولیت برای طیف هر نمونه حاصل شد. در این بررسی متابولیت­‌های تأثیر­گذار با استفاده از نرم‌­افزار پایگاه اطلاعاتی Human Metabolome Data Base به­ دست آمد و به­ منظور به ­دست ­آوردن چرخه­‌های متابولیتی از نرم­‌افزار پایگاه اطلاعاتی Metaboanalyst Data Base استفاده گردید.

یافته‌­ها: لیزر وریدی باعث کاهش قابل ملاحظۀ قند خون و افزایش سطح -Lآرژنین و کلسترول (001/0p<) در بیماران شد. در چرخه­‌های آمینواسیدها و بیوسنتز پروتئین­‌ها، گلیکولیز و گلوکونئوژنز تفاوت­‌هایی مشاهده شد که در کاهش قند خون حائز اهمیت هستند.

نتیجه­‌گیری: از لیزر وریدی می­توان به ­عنوان یک روش مؤثر و بی‌­عارضه در تنظیم قند و کلسترول خون و متابولیسم بیماران دیابتی استفاده کرد.