مقدمه: سلول­ درمانی درمان جدیدی است که در شاخه­ های مختلف از­جمله ترمیم زخم می­ت واند کاربرد­های بسیاری داشته باشد. اساس این درمان استفاده از سلول­ های بنیادی جنینی و سوماتیک در ترمیم بافت می­ باشد. از سلول­ های فیبروبلاست و کراتینوسیت به­ عنوان سلول­ های بنیادی بالغ می­‌توان در ترمیم زخم استفاده کرد. بیش از 30 سال است که از لیزر­های کم­ توان در درمان زخم­ های مختلف از­جمله زخم­‌ها­ی دیابتی، فشاری و زخم بستر استفاده می­ شود. در این مطالعه از این دو روش در کنار هم جهت ترمیم زخم­ های سوختگی درجه3 در بیماران دیابتی استفاده شده است.

روش بررسی: 10 بیمار دیابتی دچار سوختگی درجه3 که کاندید انجام جراحی پیوند پوست بودند، به­ صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. پس­از انجام بی­ حسی یک سانتی­متر مربع از پوست پشت گوش بیماران با استفاده از پانچ بیوپسی شدند و فیبروبلاست­ های آن پس­از استخراج کشت داده شدند. تا زمان آماده شدن کشت سلولی بیماران به­ مدت 10-7 جلسه یک­روز درمیان تحت درمان با لیزر کم­ توان قرار گرفتند. برای بستر زخم از نور لیزر قرمز 650 نانومتر یک ژول بر سانتی­متر مربع و برای بستر زخم از نور لیزر مادون قرمز 808 نانومتر، 6 ژول بر سانتی­متر مربع استفاده شد. 4-3 هفته بعد، پس­از آماده شدن سلول­ های کشت­ داده­ شده، سلول­ ها به­ صورت سوسپانسیون روی محل زخم منتقل شد.

یافته­ ها: تمامی ده بیمار در مدت 12-10 جلسه بهبود کامل پیدا کردند. هیچ عارضۀ جانبی در این درمان گزارش نشد.

نتیجه­ گیری: از این روش می­ توان به­ عنوان یک روش مؤثر و بی­ عارضه در ترمیم زخم­ های سوختگی به­ ویژه در بیماران مبتلا به دیابت استفاده کرد.